Sombor – zbog ovih stvari ga obavezno morate posetiti
Sombor – Prvo što svima padne na pamet kada pomislite na Sombor, to je bogato zelenilo po gradu. U pitanju su pretežno bođoši. Bođoš je listopadno drvo, doneto iz Amerike 1903. godine, iz okoline Misisipija. Bođoši danas formiraju divnu zelenu oazu. Još jedan simbol Sombora je i stari fijaker, oličenje prošlih vremena.
Ovaj prelepi zeleni grad se nalazi u Bačkoj, u njenom severozapadnom delu. Sa zapadne strane grada protiče Dunav, koji odvaja Sombor od Hrvatske. Sa istočne strane grada je Telečka visoravan. Sombor je grad sa 7 trgova i 4 parka, idealan za odmor i opuštanje. S obzirom da je ovo grad sa najviše zelenila u Srbiji, reći ćemo da je ukupna dužina drvoreda u Somboru 121 km. Pored bođoša, tu su i kestenovi, lipe, ginko, platani, sekvoja…
Arhitekturu grada Sombora je oblikovala bogata istorija i uticaji mnogih nacija koji su neraskidivo isprepleteni na ovom prostoru kroz vekove. Trgovi su nešto što nećete sigurno zaobići uz šetnju sa porodicom. Sombor poseduje čak sedam trgova: Trg Cara Uroša, Trg Vidovdanski, Trg Svetog Trojstva, Trg Svetog Đorđa, Trg Republike, Trg Koste Trifkovića, Trg Cara Lazara.
Zdanje Županije
Oni koji su željni kulture, županiju ne smeju da zaobiđu. U njoj se nalazi soba, koliko jedna godina ima dana. U jednoj od njih nalazi se čuvena slika “Bitka kod Sente”, najveća u Srbiji, naslikana na 28 kvadratnih metara platna. Monumentalna i realistična slika Ferenca Ajzenhuta “Bitka kod Sente” naručena je 1896. godine za proslavu milenijuma od dolaska Mađara u ove krajeve. Slika dimenzija 7 x 4 m predstavlja najveće ulje na platnu u našoj zemlji. Slika je postavljena 1898. godine u županijsku Svečanu salu. Kao što i samo ime kaže, slika prezentuje bitku iz 1697. godine kod Sente. Na slici se ističu austrijski vojnici. Na slici je i njihov princ, Eugen Savojski. On jaše belog, a na crnom konju je grof Palfin. Zabeleženo je hapšenje turskog Kisig Paše. U drugom planu se nazire jačina bitke. Ukoliko hodate dok posmatrate sliku, imate utisak da se slika pokreće. Ova bitka je imala veliki istorijski značaj. Čak 500 Somboraca je učestvovalo u ovj bici. Austrija je žestoko pobedila Tursku, i ona se povlači odavde. Sledi Karlovački mir koji je potpisan 1699. godine. Pored same slike, treba istaći da je i ram sam po sebi umetnost. Sačinjen je od veštačke pozlate.
Svečana sala se može pohvaliti obogaćenim plafonom. Naime, po njemu se nalaze grbovi zemalja koje su nekada bile pod jurisdikcijom Ugarske. Na središnjem delu je grb grada Sombora. Ovaj grb je delo Eugena Kočiša. U sali još postoje kipovi boginje Atine i Justicije, izrađeni u drvetu.
Ovde možete videti još slika koji su značajne za našu istoriju. Ljubitelji kulture i istorije će biti oduševljeni našim bogatstvima.
Gradska kuća Sombor
Gradska kuća predstavlja najprepoznatljiviji znak ovog grada. Arhitektura koja će vas ostaviti bez daha prezentuje i sliku svih ostalih zdanja u gradu. Gradska kuća kao prepoznatljiv simbol Sombora, proglašena je kulturnim dobrom od velike važnosti. Kuća je podignuta nad bazom starog kaštela kapetana Jovana Brankovića. Jovan Branković je bio bratić i naslednik grofa Đorđa Brankovića. 1717. godine, on je postao kapetan somborskog vojnog šanca. Godinu dana posle izgradio je svoj kaštel. Prednji deo kaštela bio je ka Svetođurđevskoj crkvi. Zapadno od kaštela bio je rukavac reke Mostonge. 1734. godine umro je Jovan Branković i građevinu je kupila uprava grada. Zgrada je služila kao smeštaj magistrata. I kao što je već pomenuto, na mestu nekadašnjeg kaštela, podignuta je Gradska kuća 1842.godine. Izgrađena je u stilu neoklasicizma.
Gradski Muzej Sombor
Sombor je grad prepun kulture i istorije. Zato ne smete zaobići ni gradski muzej. Ovo je regionalni muzej, i vrlo je složen. Muzej je kompleksnog tipa i raspolaže sa oko 40.000 eksponata razvrstanih u pet kategorija: arheološka, numizmatička, istorijska, etnološka i umetnička zbirka. U okviru muzeja je i stručna biblioteka, koja poseduje izdanja od XVIII do XX veka.
Istorijski arhiv – Pašina kula i Krušperova kuća
Ponovo imamo nešto za ljubitelje istorije. Ovde se zaista oseti trag Turaka i njihovog dugačkog boravka u ovom gradu. Kula kvadratne osnove sa prizemljem i dva sprata, sačuvala je svoj nekadašnji izgled i sa Krušperovom kućom predstavlja jedinstvenu celinu. Danas je u ovoj zgradi sedište Istorijskog arhiva Sombora, čuva arhivsku građu staru više od tri veka. Pašina kula je dokaz nekadašnjeg postojanja Turaka na oim prostorima. 1541. godine, Turci su osvojili Sombor. Nagađa se da su tadašnju coborsentmihaljsku trvđavu doterali za tadašnjeg zapovednika. Kula zajedno sa Krušpervom kućom čini jedinstvenu celinu. Krušper je bio upravnik carine. 1771. godine pravi pravougaonu palatu na jedan sprat. Izgrađena je tamo gde je trebalo sagraditi Županiju. U 19.veku na ovo mesto sagrađena je pošta i telefonska centrala. S obzirom da je danas ovde Istorijski arhiv, možete pogledati građu stariju od 300 godina. Arhiv postoji od 1948. godine. Tu je čak 558 zbirki i fondova koji prate period od 1612. godine. Od tih 558, čak 29 fondova se svrstava kao dobro od izuzetnog značaja, a 74 kao dobro od velikog značaja.
Trg Svetog Trojstva
Drugačije ga meštani nazivaju ”Ćelavi trg”. Prvo ime je dobio po spomeniku Svetog trojstva iz 1774. godine. Spomenik predstavlja zahvalnost na jenjavanju epidemije kuge u tadašnje vreme. Pripada umetnosti baroka, graciozno je, elegantno. Stajao je na stubu, odnosno vrhu stuba. 1947. godine spomenik je skinut, u isto vreme i oštećen, i otud ime ”Ćelavi trg”.
Grašalkovićeva palata u Somboru
Palata u baroknom stilu, koju je izgradio Antun Grašalković 1763. godine. Ova zgrada je najpre bila karantin za doseljenike iz Nemačke i imigracioni centar. Do 1863. godine, ovde se nalazila telegrafska stanica, a između dva rata, poreska uprava. Posle rata, ovde je bilo sedište policije.
Kronić palata
Ova građevina se svrstava u jednu od najlepših somborski zdanja. Pripada eklektizmu. Sagradio ju je 1906.godine dr Stean Kronić, imućni simborsk advokat. 1938.godine, zgradu su, zbog finansijskih problema, prodali naslednici. Posle Drugog svetskog rata, zgrada postaje vlasništvo države. Na ovom mestu, danas je Trgovinski sud.
Narodno pozorište
Somborsko Narodno pozorište ima Malu i Veliku scenu.Kapacitet Male scene je 100 mesta, a Velike scene 300. 25. novembra 1882. godine odigrana je prva predstava u Narodnom pozorištu. Inicijatori za igradnju pozorišta su bili članovi Deoničarskog društva ovdašnjeg pozorišta. Najbolji rediteljibsu radili u Smboru.Ovde su izvođene velike dramske avangardne literature.
Somborski salaši
Vojvodina je svima poznata po tipičnimr ravničarskim salašima, etno kućama. Takav je i Sombor. Prepun je salaša, vikendica, odmarališta, gde posle obilaska samog centra i impozantne arhitekture možete odmoriti i uživati u odličnoj hrani i dobroj rakiji ili kvalitetnom vinu. Postoje salaši koji su stari preko sto godina i predstavljaju prave etno muzeje sa mnoštvom starih i autentičnih predmeta, koji oslikavaju klasičan lagani vojvođanski način života.
Specijalni rezervat prirode „Gornje Podunavlje“
Verujemo da ste željni prirode. E, pa ovo je pravo mesto za vas. Rezervat svojim prirodnim osobenostima, lepotom, mogućnostima za lov i ribolov i drugim sportsko-rekreativnim aktivnostima poseduje mogućnost razvoja rekreativnog, izletničkog, manifestacionog, eko, seoskog i drugih vidova turizma. Kao što vidite ovde ima za svakoga ponešto i sigurni smo da ćete uživati u ovim ponudama. Rezervat se nalazi u severozapadnom delu Vojvodine. Ovo je izuzetno očuvana ritsko-močvarna celina na reci Dunav. Zovu je drugačije ‘Evropski Amazon’, jer raspolaže velikom biološkom raznovrsnošću. 1989. godine, Gornje Podunavlje je imenovano za međunarodno značajno stanište ptica (IBA). Rezervat je stavljen pod zaštitu 2001. godine kao prirodno dobro 1. kategorije.
Arhitekturu grada Sombora je oblikovala bogata istorija i uticaji mnogih nacija koji su neraskidivo isprepleteni na ovom prostoru kroz vekove. Trgovi su nešto što nećete sigurno zaobići uz šetnju sa porodicom. Sombor poseduje čak sedam trgova. Tu su: Trg Cara Uroša, Trg Vidovdanski, Trg Svetog Trojstva, Trg Svetog Đorđa, Trg Republike, Trg Koste Trifkovića, Trg Cara Lazara.
Ovaj grad ima obilje restorana, kafića i ugostiteljskih objekata gde posle duge šetnje možete da odmorite i uživate u bogatoj srpskoj tradicionalnoj hrani. Etno restorani i čarde su nešto što ne smete propustiti kada dođete u ovaj grad. Odišu toplinom i romantikom koja nikoga ne ostavlja ravnodušnim. Mnogo poznatih ličnosti potiču iz ovog grada, svugde ćete videti neki trag naših fantastičnih znalaca, pisaca, sportista. Ovo je grad Laze Kostića, Georgija Brankovića, Jovana Hadžića i mnogih drugih.
Sombor je zaista grad koji treba neizostavno posetiti i u kom se mora prenoćiti jer jedan dan nije dovoljan da se iskoriste sve kulturne znamenitosti, sjajna priroda. Zato dođite da jednom vožnjom starog fijakera „odlutate“ u Kostićeve pesme.
